Beursblik: banken blijven in onzekerheid over Basel IV

4 januari 2017 - (ABM FN-Dow Jones) Het uitstellen van de besluitvorming over Basel 4-regels houdt Europese banken langer in onzekerheid over toekomstige kapitaaleisen, maar betekent volgens sommige analisten dat het risico op een "dure" hoge kapitaalvloer is afgenomen. De toezichthouders en centrale bankiers die deze maand de regels van het Bazels Comité moesten vaststellen, stelden dinsdag de vergadering daarover voor onbepaalde tijd uit, omdat er meer tijd nodig is voor definitieve invulling van de regels. De markt zou het uitstel kunnen lezen als een teken dat een hoge kapitaalvloer minder waarschijnlijk is geworden, nadat een Duitse krant vorige maand nog meldde dat de Verenigde Staten vasthielden aan een kapitaalvloer van 75 procent. Analist Pierre Chedeville van CM-CIC Market Solutions zei niet verrast te zijn door het uitstel, maar noemde het wel "duidelijk teleurstellend" dat bankbestuurders nog steeds geen duidelijkheid hebben om strategische en operationele beslissingen te kunnen nemen. Ook de financiële markten willen graag weten hoe de complexe aanpassingen de winstgevendheid en de kredietverstrekking door banken kunnen beïnvloeden, volgens Chedeville.

Risicowegingen interne modellen
Amerikaanse toezichthouders willen het gebruik van interne modellen voor risicowegingen zo veel mogelijk uitbannen, omdat dit banken te veel ruimte biedt om te knoeien met hun kapitaalbuffers. Europese beleidsmakers willen voorkomen dat Europese banken hierdoor overdreven veel kapitaal zouden moeten aanhouden voor leningen, zoals woninghypotheken met historisch zeer lage verliezen. Veel extra kapitaal zou het rendement van banken voor aandeelhouders ondermijnen en mogelijk ook de economische groei verzwakken. Bundesbank-bestuurder Andreas Dombret zette eind vorig jaar de hakken in het zand in een toespraak waarin hij de Amerikaanse hardliners in Bazel waarschuwde dat de Duitse centrale bank niet tegen elke prijs een deal zou maken.  Het meest heikele punt lijkt de minimale risicoweging voor leningen in interne modellen, de zogenaamde kapitaalvloer. Ook de omgang met vastgoedleningen en met operationele risico's kan een kink in de kabel hebben veroorzaakt, zeiden analisten Omar Keehan en Kinner Lakhani van Deutsche Bank. Tenslotte zou ook de onzekerheid over hoe de aankomende regering van Trump zal omgaan met bankenregels een rol kunnen hebben gespeeld bij het uitstel van de vergadering. Markten houden rekening met een soepeler opstelling van toezichthouders naar Wall Street onder de nieuwe regering.  Hoewel invoering van de Basel IV-regels waarschijnlijk nog ver weg ligt, zijn de mogelijke gevolgen groot. Dat geldt vooral voor Europese banken die veel kredieten op de balans hebben met weinig betaalachterstanden, zoals veilige woninghypotheken. Daar komt bij dat financiële markten de neiging om toekomstige regelgeving nu al bij banken verdisconteerd te willen zien, stellen de analisten van Deutsche Bank. Als de kapitaalvloer behouden blijft, dan zullen banken ook druk voelen om hun risicogewogen balans volgens de standaardberekening te publiceren, verwachten Keenan en Lakhani. Dit zou voor banken met veel veilige kredieten fors lagere buffers opleveren, en daarmee resulteren in een lager vertrouwen van beleggers.  Bij een afstelling van de kapitaalvloer op 60 procent van de standaardberekening van de risicoweging, wordt slechts een handjevol banken echt geraakt, volgens Deutsche Bank. Daarbij zitten ook de twee Nederlandse banken in het overzicht, namelijk ABN AMRO en ING Groep. De andere zijn de Scandinavische banken SEB, SHB, Swedbank, Nordea en Danske Bank.  Bij een kapitaalvloer van 75 procent wordt daarentegen slechts een handjevol Spaanse en Italiaanse banken níet geraakt. De Scandinavische en Nederlandse banken worden dan zeer zwaar getroffen. De financieel directeur van ABN AMRO Kees van Dijkhuizen zei bij de meest recente kwartaalpresentatie dat bij zo'n hoge kapitaalvloer het gebruik van interne modellen door Nederlandse banken grotendeels zinloos zou worden.  Dat het uitgelekte tussentijdse akkoord met een vloer op 75 procent niet heeft standgehouden, verraste de Deutsche-analisten daarom niet. Zij vermoeden dat het risico op zo'n hoge vloer door het uitstel is afgenomen. Als Europese beleidsmakers alsnog akkoord gaan met een lagere kapitaalvloer, dan hebben nationale toezichthouders ruimte om de negatieve gevolgen voor banken te dempen, merkte Deutsche Bank op. Dat zou kunnen door de buffers voor systeemrelevante banken, die op nationaal niveau worden vastgesteld, te verlagen of geheel te schrappen. 

Bron: ABM Financial News