Tekorten dreigen door lage instroom ambachtsopleidingen

1 november 2013 - Verschillende specialistische mbo-opleidingen hebben te maken met een daling van het aantal studenten. Dit kan bij het aantrekken van de economie leiden tot ernstige tekorten aan vakmensen. Dit blijkt uit de sectorbeschrijving ambachten van UWV.

Soms is het aantal studenten dermate klein dat het opleidingsaanbod te versnipperd raakt of dat scholen de opleiding niet langer kunnen exploiteren.

Instroom gedaald
Waar zich over de hele linie nog een stijging voordeed van het aantal studenten, daalde in de afgelopen periode de instroom in diverse specialistische opleidingen. Dit was het geval voor bijvoorbeeld vakopleidingen tot meubelmaker, restauratiestucadoor, stratenmaker, tegelzetter, voeger en tandtechnicus. Bovendien staat het werkend leren, voor de ambachten van uitermate groot belang, onder druk. In de ambachtsbranches is het relatief lastig om voldoende stageplekken te realiseren. Dat komt deels door het grote aandeel zzp'ers en kleine bedrijven. Mede door de crisis hebben zij meer moeite om studenten voldoende werk en goede begeleiding te bieden.
Het probleem rond de ambachtelijke opleidingen wordt onderkend. Diverse partijen werken aan het bevorderen van de instroom in het technisch onderwijs in het algemeen en het ambachtsonderwijs in het bijzonder. Het eind 2011 opgerichte Meldpunt Bedreigde Opleidingen en Beroepen van SOS Vakmanschap inventariseert de problematiek en helpt bij het vinden van oplossingen. In juni van dit jaar deed de SER bovendien een aantal aanbevelingen* aan het kabinet om de instroom in de ambachtsopleidingen te stimuleren.

Tekorten
De aanhoudende economische crisis treft ook de ambachtsondernemingen. Het afgelopen jaar daalde het aantal vacatures voor ambachtelijke beroepen met 16 procent behoorlijk. Er lijkt op dit moment dan ook geen sprake van generieke tekorten, wel kan er in bepaalde specialistische beroepen sprake zijn van een gebrek aan gespecialiseerde, ervaren vakmensen. Volgens de meest recente prognoses krijgen grote delen van de ambachtseconomie bij het aantrekken van de economie echter te maken met tekorten, vooral aan technische vaklieden. Sommige branches binnen de ambachtseconomie zijn bovendien sterk vergrijsd, waaronder de maatkledingbedrijven en de uurwerkmakers. Dit kan op den duur zorgen voor extra vraag naar personeel.
Er zijn tot 2021 jaarlijks gemiddeld 20.000 nieuwe mensen nodig in de ambachtseconomie. Die instroombehoefte komt hoofdzakelijk voort uit vervangingsvraag en betreft voor ruim de helft zelfstandigen die als ondernemer aan de slag kunnen. Een bijzonder arbeidsmarktprobleem dat zich in de ambachten versterkt voordoet, is de bedrijfsopvolging van ondernemers die met pensioen gaan. Veel kleinschalige ondernemers naderen de pensioengerechtigde leeftijd. Zonder bedrijfsovername dunt het vakmanschap in Nederland uit. Dit speelt men name bij de schoenherstellers, dakdekkers en het slagersbedrijf.

Doorsturen  |  1 reactie  |  Nieuwsbrief