Nieuwe werknemersbedrijven maken UWV overbodig

11 juni 2014 - De Nederlandse arbeidsmarkt is structureel in onbalans: de hoogst opgeleide, meest getalenteerde mensen genieten veruit de meeste rechtsbescherming, terwijl de laagst opgeleide, meest kwetsbare groep nagenoeg geen enkele bescherming geniet.

In de whitepaper ‘Het werknemersbedrijf: een nieuwe benadering van flexibiliteit en zekerheid op de arbeidsmarkt’ doet Please daarom voorstellen tot hervorming van de arbeidsmarkt. Kern van de plannen is de introductie van een nieuw intermediair, het werknemersbedrijf. Dit kan de huidige nadelen van flexibele contracten voor de ‘onderkant’ van de arbeidsmarkt wegnemen en tegelijkertijd voor een impuls op de banenmarkt zorgen. Saillant detail: het UWV wordt overbodig.

Contract voor onbepaalde tijd
Op de zeer dynamische Nederlandse arbeidsmarkt is het arbeidscontract voor onbepaalde tijd nog steeds het dominante model. Tegelijkertijd groeit het aantal werkenden met een flexibel contract sterker dan ooit. Werkgevers kunnen om meerdere redenen niet zonder flexibele arbeid: het zorgt ervoor dat ze kunnen inspelen op marktontwikkelingen en lost tijdelijke capaciteitsproblemen op. Flexibele arbeid is over het algemeen goed geregeld, maar desondanks kent de markt een aanzienlijk aandeel ‘laagwaardige flex’: het binnen de wettelijke grenzen aanbieden van steeds weer nieuwe tijdelijke contracten, zonder dat er een intentie is dit ooit in een vast contract om te zetten. In de whitepaper wordt duidelijk dat daardoor een groep relatief slecht betaalde flexwerkers is ontstaan zonder maatschappelijke zekerheid en zonder vooruitzicht op doorgroeimogelijkheden door bijvoorbeeld bijscholing.

Positie van flexwerkers
Pogingen van politiek en vakbonden hierin verandering te brengen hebben tot op heden weinig opgeleverd. Ook de nieuwe wet Werk en Zekerheid verslechtert de positie van flexwerkers alleen maar. Tegelijkertijd is de bescherming van medewerkers met een vast dienstverband zo zwaar opgetuigd dat met name MKB-bedrijven geen mensen meer in vaste dienst durven nemen. De whitepaper schetst dat deze situatie om drie redenen slecht is voor de economische groei: er worden minder nieuwe banen geschapen dan mogelijk zou zijn; grote groepen medewerkers zitten ‘opgesloten’ in een baan onder hun niveau; en grote groepen medewerkers maken (te) weinig gebruik van scholingsmogelijkheden om courant te blijven op de arbeidsmarkt.

Actieve begeleiding van werk naar werk
Please-directeur Hans van de Ven stelt in de whitepaper dat het zinvol is om na te denken over mogelijkheden om de nadelen van flexibele contracten voor de ‘onderkant’ van de arbeidsmarkt weg te nemen. "Wat ons betreft zou de arbeidsmarkt daarom gebaat zijn bij een nieuw type dienstverlening door speciaal op te richten ‘werknemersbedrijven’. Deze bedrijven hebben werkgeven als ‘core business’ en concurreren in de markt met elkaar op efficiency en kwaliteit. Werknemers zijn bij een werknemersbedrijf in vaste dienst. Vervolgens worden zij ofwel op projectbasis, ofwel voor langere tijd beschikbaar gesteld aan ondernemingen met een arbeidsbehoefte. Die hebben dus zelf geen flexibel personeel meer in dienst naast hun vaste werknemers. Idealiter heeft een werknemersbedrijf voldoende omvang om voor zijn werknemers alles rondom sociale zekerheid en pensioenopbouw collectief te regelen. Ook begeleidt het zijn werknemers actief van werk naar werk en verzorgt desgewenst om- en bijscholing, al dan niet op basis van assessments".
Uiteraard staan werknemersbedrijven onder controle van de overheid (certificering). Breekpunt is vooralsnog de financiering: alleen als een werknemersbedrijf van de overheid een financiële compensatie ontvangt voor de tijd dat een werknemer nergens kan worden geplaatst, is een sluitend businessmodel mogelijk. Daar staat tegenover dat de bemiddelings- en uitkeringsorganisatie UWV niet langer nodig is.  

Nieuwe dynamiek op de arbeidsmarkt
Mede-directeur Jan Franken wijst erop dat door de introductie van werknemersbedrijven werkgeven en ondernemen twee verschillende dingen worden. Franken: "In situaties waarbij continu behoefte is aan flexwerk is een splitsing van werkgeven en ondernemen essentieel. Het geeft de ondernemer de mogelijkheid ‘mee te ademen’ met de vraag, terwijl tegelijkertijd de werknemers wél werkzekerheid wordt geboden via het werknemersbedrijf dat het 'werkgeven' als bedrijfsactiviteit heeft. Wij denken dan ook dat de introductie van werknemersbedrijven een nieuwe dynamiek op de arbeidsmarkt tot gevolg zal hebben. In onze whitepaper draaien we de huidige situatie helemaal om: niet langer zoekt de werkgever naar mogelijkheden tot flexibilisering, maar de werknemer zoekt naar mogelijkheden tot begeleiding en zekerheid."

Over de whitepaper
De whitepaper ‘Het werknemersbedrijf: een nieuwe benadering van flexibiliteit en zekerheid op de arbeidsmarkt’ van Please is tot stand gekomen met medewerking van experts en autoriteiten op het gebied van de arbeidsmarkt, waaronder Mathijs Bouman, Arjen van den Born, Mark Roscam Abbing en Geert-Jan Waasdorp. Met het document wil Please een brede discussie onder stakeholders losmaken. Franken: "De bonden kiezen de verkeerde weg. Baanzekerheid afdwingen bij wet is als het reguleren van het weer: onmogelijk. Daarbij: een vast contract geeft slechts schijnzekerheid. Wat nodig is zijn gespecialiseerde werkgevers die blijvend investeren in mensen om ze zo courant te houden voor de arbeidsmarkt. Dat mag je van een gewone MKB-ondernemer niet verwachten. Er moet dus iets komen dat er nu nog niet is, en daarvoor doen wij nu het eerste concrete voorstel."
De whitepaper is te downloaden en te bestellen via nieuws.please.nl. Tevens is hier een animatie te zien waarin het concept van het werknemersbedrijf wordt uitgebeeld.

Doorsturen  |  Reageer  |  Nieuwsbrief