Ondernemer ziet pensioen als serieuze inkomensvoorziening

7 januari 2011 - 86 procent van de ondernemers ziet hun werkgeverspensioen wel degelijk als inkomen. Dit in tegenstelling tot het algemene beeld dat ze hun pensioen in eigen beheer hooguit als fiscale aftrekpost beschouwen.

Dit blijkt uit de Grant Thornton Business Monitor ‘Pensioen’; uitgevoerd in december 2010 door Intomart GfK. Opmerkelijk, want slechts veertien procent van de ondervraagde directeur-grootaandeelhouders (dga’s) met tien tot 250 medewerkers in dienst ziet pensioen in eigen beheer inderdaad als ‘slechts’ een fiscale aftrekpost. Daarmee staan de uitkomsten van het representatieve onderzoek van Grant Thornton haaks op recente rapportages aan de overheid die pleiten voor afschaffing van pensioen in eigen beheer, mede gebaseerd op genoemde aanname. Het onderzoeksrapport wordt deze maand aangeboden aan de staatssecretaris van Financiën en aan de voorzitter van de AFM. 

Serieuze inkomensvoorziening
Het nieuwe beeld van het werkgeverspensioen als serieuze inkomensvoorziening wordt verder nog bevestigd door andere resultaten uit het onderzoek. Zo heeft 54 procent het ‘risico vóór overlijden’ herverzekerd. Nabestaanden zijn op deze manier zeker gesteld van uitkering. Daarnaast houdt 91 procent bij of hetgeen op de balans voor pensioen gereserveerd is op de ingangsdatum echt aanwezig is om het pensioen uit te kunnen betalen. 

Controlemechanisme voor pensioenadvisering
Gekeken naar regelgeving omtrent pensioen in eigen beheer heeft een grote meerderheid moeite met de complexiteit en de hoeveelheid wijzigingen die plaatsvonden in korte tijd. De doelstelling van de overheid om de administratieve lastendruk met een kwart te verlagen, lijkt hier ver weg. Edzo Boven, hoofd pensioenadvies bij Grant Thornton: "Het onderzoek is ook aanleiding om als adviseur eens kritisch naar de praktijk te kijken. Zo komt naar voren dat een op de vijf dga’s niet door hun adviseur is medegedeeld dat de balansvoorziening gebaseerd is op fiscale grondslagen. En dat de feitelijke pensioentoezegging leidt tot een hógere voorziening dan op de balans is opgenomen. Trouwens, zestien procent is nog steeds niet op de hoogte van dit verschil. Het onderzoek biedt ook voor toezichthouder AFM interessante uitkomsten: 48 procent van de dga’s gaat er van uit dat hun adviseur checkt of de pensioen BV voldoende kan uitkeren op de ingangsdatum. Maar gebeurt dat ook echt? En waar gaat de adviseur van uit? De balansverplichting of de werkelijke verplichting? In de toekomstige wet- en regelgeving omtrent pensioenadvisering zou het opnemen van een controlemechanisme wellicht geen kwaad kunnen." 

Risico op navorderingen niet gering
Werkgevers blijken – mogelijk onbewust – meer risico’s te lopen dan gedacht. Want bij de vraag of de onderneming bij collectieve pensioenen voor werknemers onderzoek doet naar de verplichte aansluiting van de onderneming bij een bedrijfstakpensioenfonds geeft een kwart een ontkennend antwoord. Echter, het risico op navorderingen door een ‘bovenmatig pensioen’ is hier volgens Boven niet gering. Zeker niet als men een collectieve regeling heeft bij een verzekeraar en toch aangesloten dient te zijn bij een bedrijfstakpensioenfonds.
De Business Monitor vroeg ook naar de bekendheid met de problematiek rond waardeoverdracht van verzekerd (collectief) pensioen. Hoewel 60 procent op de hoogte is van de problemen, is 35 procent zich van geen kwaad bewust. In 2010 leidden de regels omtrent waardeoverdracht tot het verplicht bijstorten van forse koopsommen door diverse ‘nieuwe’ werkgevers richting verzekeringsmaatschappij. Boven: "In 2011 is de schade beperkt door een rentevoetaanpassing, maar in 2012 zou daar wel eens verandering in kunnen komen." 

Tijdbom onder onderneming
Een andere opmerkelijke uitkomst is dat veel werkgevers (49 procent) voor hun werknemers géén gebruik maken van afstandovereenkomsten voor de collectieve pensioenregeling. Boven is verbaasd: "Je kunt haast wel spreken van een tijdbom onder je onderneming. De kans op juridische claims van bijvoorbeeld nabestaanden van werknemers zonder afstandverklaring is aanzienlijk. Zonder afstandovereenkomst is de werkgever juridisch vrijwel weerloos. Overigens, afstandsovereenkomsten die wél getekend worden, zijn in de praktijk vaak erg summier. Ze zouden wel eens te mager kunnen zijn in het kader van de door de Pensioenwet voorgeschreven ‘goede communicatie’ vanuit de werkgever. Als een werknemer zich onvoldoende geïnformeerd of beschermd voelt, zijn juridische stappen niet ondenkbaar. Uit eerdere rechtbankprocedures is gebleken dat werkgevers helaas nogal eens aan het kortste eind trekken." 

Werkgever houdt vertrouwen in pensioenstelsel
De Grant Thornton Business Monitor laat ook perspectief zien voor de werkgevers. Zo blijft de Nederlandse werkgever – ondanks de stevige deuk in het imago van het Nederlandse pensioenstelsel – veel vertrouwen houden. De verwachtingen omtrent de introductie van het Nationaal Pensioen Register per 6 januari 2011 zijn hoog te noemen. Van de 63 procent die bekend is met het register gaat 43 procent ervan uit dat werknemers een actievere rol gaan innemen, ofwel: meer gaan nadenken over hun toekomstvoorziening en daarin meer verantwoordelijkheid nemen. Verder denkt 32 procent dat werknemers hen zullen aanspreken over het ontvangen van minder pensioen dan ze voor ogen hadden. Met de verhoging van de pensioenleeftijd naar 66 jaar heeft een ruime meerderheid van de werkgevers (63 procent) geen problemen. Daarbij vindt een gelijk percentage dat de lastenverzwaring als gevolg daarvan door werkgever en werknemer samen gedragen dient te worden. En twaalf procent van de werkgevers gaat nog verder qua solidariteit en stelt voor de lastenverzwaring geheel zelf te bekostigen.

Doorsturen  |  Reageer  |  Nieuwsbrief