Kantorenmarkt trekt weer aan

17 februari 2011 - Op zoek naar nieuwe kantoorruimte? U bent niet de enige. De vraag naar kantoorruimte in Nederland zal dit jaar op een hoger niveau uitkomen dan in 2010 het geval was. Daarmee komt een einde aan de dalende trend die al vanaf 2006 zichtbaar is.

Dat is althans de verwachting van NVM Business op basis van zelf verzamelde gegevens over de Nederlandse kantorenmarkt. Een belangrijke aanwijzing voor het verwachte herstel is volgens de makelaarsvereniging het reeds in gang gezette herstel van de Nederlandse economie, plus het toenemend vertrouwen van beleggers in de kantorenmarkt. Een groot aandachtspunt blijft echter de leegstand, die in 2010 tot recordhoogte is gestegen. Volgens NVM Business ontkomt men dan ook niet aan de noodzaak kantoren die langdurig leegstaan, te slopen of een andere bestemming te geven. 

Vraag van kantoorgebruikers op bevredigend niveau
Ofschoon de opname van kantoren in 2010 een lichte daling te zien gaf, kon op grond van het verhuurde metrage toch van een bevredigende vraag worden gesproken. Niet alleen was de daling in de opname minder dan waarop in de markt was gerekend, ook in historisch perspectief gezien lag het transactievolume op een redelijk niveau. In totaal werd op de zogenoemde vrije markt ongeveer 1,16 miljoen m2 kantoorruimte verhuurd. Dat de opname zich enigszins wist te distantiëren van het negatieve sentiment op de kantorenmarkt, was vooral te danken aan de gang van zaken in de tweede helft van het jaar, waarin volgens gegevens van NVM Business ongeveer 670.000 m2 kantoorruimte zijn weg naar gebruikers vond. Daarmee werd de scherpe daling die in de eerste zes maanden van het jaar plaatsvond, grotendeels weer goedgemaakt. Behalve dat de cijfers meevielen, was het ook opvallend dat er in vergelijking met 2009 meer vraag naar nieuwbouw was. Beschouwd vanuit de verschillende regio's waren er vorig jaar duidelijk tegengestelde tendenties waarneembaar. Ging in de regio's Zuid en West Zuid de opname van kantoren omhoog, in het Midden en in het Oosten was daarentegen sprake van een daling van de vraag. In de regio's Noord en West Noord bleef de vraag nagenoeg onveranderd. 

Einde aan dalende trend
Het is volgens NVM Business zeer wel denkbaar dat in 2011 een einde komt aan de dalende trend in de vraag naar kantoren. Een aanwijzing voor deze veronderstelling, waarvoor overigens op dit moment nog geen overtuigend bewijs kan worden gevonden, vormt het reeds in gang gezette herstel van de Nederlandse economie. Daarnaast is veelzeggend dat ook de professionele beleggers blijk geven van meer vertrouwen in de kantorenmarkt. Zo kochten Nederlandse en buitenlandse beleggers het afgelopen jaar voor om en nabij de 1,67 miljard euro aan kantoren tegen 1,35 miljard euro in 2009. 

Toenemende leegstand zorgwekkend
Bood de vraagzijde van de kantorenmarkt het afgelopen jaar nog een betrekkelijk gunstige aanblik, geheel anders was het daarentegen gesteld met de aanbodzijde. Doordat een meerderheid van de kantoorgebruikers die vorig jaar verhuisden, zijn bestaande onderkomen verruilde voor een kleiner pand en er bijgevolg ook weinig uitbreidingsvraag was, kwamen er opnieuw veel overtollige meters kantoorruimte op de markt. Volgens NVM Business steeg het direct beschikbare aanbod met ongeveer 520.000 m2 tot 6,74 miljoen m2. Door deze toename, die overigens minder groot was dan in 2009, stond ultimo van het jaar circa veertien procent van de totale kantorenvoorraad in Nederland te huur of te koop. Nog niet eerder werd er in een jaar een dergelijk hoog aanbod van leegstaande kantoren geregistreerd. 

Aan banden leggen van nieuwbouw geen oplossing
Hoewel NVM Business zich zorgen maakt over de sterk opgelopen leegstand en een volledige stop op nieuwbouw mogelijk een oplossing lijkt, kan volgens haar het probleem niet worden opgelost door het geheel aan banden leggen van de nieuwbouw. Weliswaar zijn er in het verleden te veel kantoren gebouwd, maar dat neemt niet weg dat het noodzakelijk blijft om ook in de toekomst tegemoet te kunnen komen aan de veranderende vraag naar huisvesting. Daarbij is nieuwbouw vrijwel onvermijdelijk, zeker ook in het kader van de verduurzaming van het kantorenbestand. Overigens zal men er niet aan ontkomen kantoren die langdurig leegstaan, te slopen of een andere bestemming te geven. Volgens NVM Business werd in 2010 ongeveer 135.000 m2 kantoorruimte aan de voorraad onttrokken. Hoewel dit een duidelijk toename ten opzichte van het jaar ervoor betekende, was het volume te klein om van een positief signaal te kunnen spreken.

Doorsturen  |  Reageer  |  Nieuwsbrief