Werkgever pas aan de slag met werkstress als het te laat is

14 november 2016 - Operatie-assistente Corine, 56 jaar, ziet het regelmatig gebeuren: mensen van amper twintig die uitvallen vanwege werkstress. "Die kinderen van tegenwoordig zijn niets meer gewend," moppert ze. Of ze gelijk heeft of niet, feit is dat werkstress beroepsziekte nummer een is.

HR Navigator deed onderzoek onder 500 werkgevers van Arbokiezer : wat zien zij als belangrijkste HRM-thema’s? Ook ondervroegen we arbodiensten: wat ervaren zij als knelpunten bij preventie? Er is sprake van een driedubbel probleem; niet alleen wordt ruim eenderde van het verzuim veroorzaakt door stress, de PSA-doelgroep wordt ook steeds jonger, zegt de Inspectie van SZW. We vallen dus steeds vaker en jonger uit én het duurt steeds langer.

Wat zien werkgevers?
Als belangrijkste redenen voor deze explosieve groei wijzen diverse studies op de almaar toenemende werkdruk, de diverse crises en de onzekerheden van de flexibele arbeidsmarkt. Wat zien werkgevers zelf als belangrijke HRM-thema’s? "Uit onderzoek van HR Navigator, dat onderzoek deed onder 500 werkgevers die gebruik maakten van haar arbodienst selecti -site Arbokiezer, kwam het volgende naar vore," aldus Marco de Zeeuw, adviseur bij Arbokiezer.
"Nog geen zeven procent van onze klanten noemt ‘werkdruk’ als een van de drie belangrijkste HRM-thema’s. Welke thema’s voor de HR en arbo-verantwoordelijken wél bovenaan staan zijn: ‘vertrouwen’ (22 procent), ‘arbo-gerelateerde veiligheid en risicomanagement’ (19,5 procent) en ‘preventie’ (ruim dertien procent)."
De vraag is dus of werkgevers werkdruk wel als een probleem zien, terwijl de cijfers over werknemers die uitvallen als gevolg van werkstress toch echt voor zich spreken. Het opvallende is dat uit recent Motivaction onderzoek blijkt dat 55 procent van de werkgevers over werkstress met hun werknemers in gesprek wil. De Zeeuw: "Goede werkgevers zeggen hiermee bezig te zijn, maar uit ons onderzoek blijkt werkdruk nauwelijks een thema te zijn. Het lijkt erop dat het pas een probleem wordt als de werknemer uitvalt."

Arbo-aanpak te curatief
Dan de arbodiensten: wat doen zij in de praktijk om het stressprobleem te lijf te gaan? Traditionele oplossingen zijn te vinden in de vele richtlijnen rond psychische klachten. De Zeeuw: "Uit ons eigen onderzoek onder 70 arbodiensten blijkt dat 95 procent van de arbodienstverleners zich conformeert aan de standaarden, richtlijnen en werkwijzers van STECR, NVAB en KNMG.
Tegelijkertijd geven diezelfde arbodiensten aan dat het vrijwel onmogelijk is om aan deze protocollen te voldoen. De werkgever mag om privacy-redenen immers niet vertellen dat er een vermoeden is van psychische klachten. Bovendien wordt de bedrijfsarts vaak pas vrij laat ingezet. De inzet van arbodiensten blijkt vooral curatief, als verzuimbegeleiders, in plaats van preventief. Ze lopen dus vaak achter de feiten aan, waardoor ze domweg niet op tijd kúnnen ingrijpen om langdurig verzuim te voorkomen."

Preventie en duurzame inzetbaarheid
En dat terwijl er volop mooie innovatieve oplossingen voor beschikbaar zijn. Denk aan verbeterde PMO’s, vroegdiagnostiek, e-health en hybride behandelmethodes. De Zeeuw: "We zien dat veel aanbieders inzetten op continue monitoring van gezondheid en welbevinden van personeel. Via vragenlijsten, appjes en toegang tot preventieve interventies wordt vooral bewustwording bij medewerkers vergroot. Dit sluit volledig aan bij de visie van vandaag: de medewerker is zelf verantwoordelijk voor zijn leven, ontwikkeling en gezondheid, de werkgever faciliteert dit waar hij kan."

Nieuwe Arbowet
In dit opzicht is de nieuwe Arbowet behulpzaam: de wet stimuleert een preventieve rol voor de bedrijfsarts zodat vroegtijdige objectivering eerder plaats kan vinden. "Zo kunt u eerder problemen signaleren en aanpakken, en uitval voorkomen en/of beperken. Gezien de enorme omvang van het werkstress-probleem is dat zeker geen overbodige luxe."
Last but not least: "Voor de werkgever lijkt het ook tijd voor een andere mindset," zegt Fred Zijlstra, hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie. "Zolang medewerkers worden gezien als productiefactor investeert u als werkgever in een machine. Deze kunt u vervangen als de machine het begeeft."

Doorsturen  |  Reageer  |  Nieuwsbrief