Hoe veilig zijn robots nu echt?

30 maart 2017 - De aandacht voor robots neemt snel toe. Zowel heftruckleveranciers als magazijninrichters storten zich op deze markt voor mobiele, zelfsturende machines. Dankzij gebruik van geavanceerde sensoren botsen deze robots tegen niets of niemand op.

Maar zijn ze daarmee ook veilig? De vraag is hoe mensen – met name hef- en magazijntruckchauffeurs – zich gaan gedragen in omgevingen met robots. Robots eisen de aandacht op in magazijnen. Dat is althans het beeld dat ontstaat na een bezoek van Roy Groothuis (operationeel directeur bij BLOM opleidingen) aan de LogiMAT eerder deze maand. Grothuis concludeert: "De rol van de mens in het magazijn wordt steeds verder teruggedrongen. Helemaal verdwijnen zal de mens voorlopig nog niet. De meeste robots die nu worden ontwikkeld, zijn vooral bedoeld om de mens te ondersteunen, niet om hem te vervangen."
 
Vormen en formaten
Robots bestaan op dit moment in verschillende vormen en formaten:
 

• Onbemande magazijntrucks. Dit lijkt de meest basale vorm van robotisering: magazijntrucks inzetten, maar dan zonder chauffeur. Ze worden gebruikt om pallets van A naar B te transporteren, maar steeds vaker ook om pallets in stellingen te plaatsen of weer eruit te halen. Het voordeel is dat ze in noodgevallen altijd weer manueel kunnen worden bediend. Omdat de magazijntrucks in serie worden gebouwd, zijn de kosten relatief laag.
• Semi-automatische magazijntrucks. Dit zijn onder meer smallegangentrucks of orderpicktrucks met chauffeur, alleen hoeft die chauffeur steeds minder te doen. Denk aan smallegangentrucks die na een druk op de knop zelf de weg naar de volgende opslaglocatie zoeken. Of denk aan orderpicktrucks die de orderpicker als een schoothondje volgen. De chauffeur kan zich dankzij deze vorm van automatisering volledig concentreren op zijn kerntaak: orderpicking.
• Specifiek ontworpen AGV’s. Automatisch geleide voertuigen die speciaal voor dit doel zijn ontwikkeld. Ze kunnen bakken of pallets van A naar B verplaatsen. Ze kunnen mensen op de voet volgen en - in onderzoekscentra althans - reageren op gebaren van medewerkers. Opvallend zijn de ontwikkelingen in navigatietechniek. Nog altijd populair is het gebruik van lasers die reageren op reflectoren die op vaste punten zijn opgehangen. Maar ook visionsystemen en rasters van QR-codes op de vloer kunnen worden gebruikt voor navigatie.
• AGV’s met robotarmen. Dit zijn AGV’s die niet alleen naar een pallet of baklocatie kunnen rijden, maar dankzij een arm met grijper ook artikelen van die pallet of uit die bak kunnen picken. Die artikelen stapelen ze vervolgens in een verzenddoos of op een andere ladingdrager. De vraag is of deze robots op termijn alle orderpickers kunnen vervangen.
• Vliegende robots. Of drones, zoals iedereen ze kent. Ze worden vooralsnog vooral gebruikt voor het tellen van voorraden, maar in onderzoekscentra wordt ook geëxperimenteerd met drones die in magazijnen artikelen picken en transporteren. Linde liet op de LogiMAT een combinatie van een drone en een onbemande magazijntruck zien. De drone dient om voorraden te tellen, de magazijntruck om de vliegmachine van voldoende stroom te voorzien.

 
Naast en tussen mensen
Deze robots zijn stuk voor stuk ontworpen om te kunnen samenwerken met mensen. Dat is vanzelfsprekend het geval bij semi-automatische magazijntrucks, maar geldt bijvoorbeeld ook voor AGV’s met robotarmen. De nieuwe generatie robotarmen hoeft namelijk niet langer achter hoge hekken te staan om het werk te kunnen doen. Mensen kunnen hen taken aanleren door ze voor te doen. Als mensen te dichtbij komen, wordt de robotarm automatisch stilgezet.
De belangrijkste toepassingen die Groothuis in werking heeft gezien,, lijken vooralsnog vooral gericht te zijn op het aanvullen van mankracht, niet het vervangen van mankracht. De kans lijkt bijvoorbeeld klein dat een AGV met robotarm wordt inzet voor het verzamelen van alle orders. Waarschijnlijker is dat deze robot wordt ingezet voor een bepaald basisvolume, terwijl op piekmomenten extra mankracht wordt ingezet. Ook dit impliceert volgens Groothuis dat straks mensen en robots samen door de gangpaden gaan.
 
Gedragsverandering
Robots die naast en tussen mensen opereren, stellen hoge eisen aan de veiligheid. AGV’s en onbemande magazijntrucks zijn daartoe uitgerust met sensoren, die stilstaande en bewegende objecten detecteren. Zodra die sensoren iets onverwachts opmerken, daalt de snelheid van de machine tot nul. Pas als het gevaar geweken is, hervatten ze hun taak.
Kortom, robots zijn normaal gesproken veilig, maar hoe ziet dat de mens? Hoe gedragen zij zich in een omgeving met robots. De snelheid van een AGV ligt doorgaans lager dan bij een hef- of magazijntruck. Kunnen chauffeurs daarmee omgaan? Of raken zij gefrustreerd door het lage tempo en gaan ze gekke capriolen uithalen om oponthoud te voorkomen? Of proberen ze juist AGV’s te ontwijken door andere routes via minder handige gangpaden met alle gevolgen van dien. Daarover is nog weinig bekend.
 
Interactie met robots
Wie robots in zijn magazijnen gaat inzetten, zal volgens Groothuis als eerste kritisch naar zijn processen en inrichting moeten kijken. "Door slimme keuzes te maken, is wellicht te voorkomen dat heftruckchauffeurs en AGV’s elkaar tegenkomen. Dat bevordert de efficiëntie. Daarnaast is het zaak om in trainingen en opleidingen van medewerkers specifiek aandacht te besteden aan de interactie met robots. Hoe veilig zijn robots? En welke gedragsregels spreken we af als we robots op de vloer tegenkomen? Wie het weet, mag het zeggen," zo besluit Groothuis.
 

Doorsturen  |  Reageer  |  Nieuwsbrief