Waarom de transitievergoeding (al eerder) voor omscholing moet worden ingezet

2 november 2020 - Wanneer organisaties (met wederzijds goedvinden) afscheid nemen van een medewerker, is het gebruikelijk om een transitievergoeding uit te betalen. De medewerker krijgt de vergoeding pas uitbetaald als hij het bedrijf al heeft verlaten. "Dat is veel te laat," stelt Bastiaan Janssen, CEO van Vijfhart IT-opleidingen.

Het woord ‘transitie’ zegt het eigenlijk al; de transitievergoeding is bedoeld om een medewerker op weg te helpen naar een nieuwe baan. Vaak wordt de vergoeding nu gebruikt als een aanvulling op de WW-uitkering, zodat de medewerker wordt gecompenseerd in het verlies van het volledige salaris. In het meest gelukkige geval kan ‘de oprotpremie’ of netter: ‘de afkoopsom’ als een extraatje voor de spaarrekening worden gezien.
Volgens Janssen kan een transitievergoeding alleen op die manier worden gebruikt als er voldoende perspectief is op de arbeidsmarkt: "Dat is er voor veel mensen nu niet. Alleen al als gevolg van de corona-crisis hebben ontzettend veel mensen hun baan verloren. Daar komt nog bij dat door digitalisering en automatisering in de toekomst nog veel meer banen zullen verdwijnen óf ingrijpend veranderen. Zijn dat de mensen die makkelijk van de ene in de andere baan rollen? Nee, vaak werken ze in sectoren waarin de banen niet voor het oprapen liggen."
 
Creëer een win-win-situatie
Volgens Janssen mag het bedrijven niet kwalijk worden genomen dat ze snel en effectief afscheid willen nemen van medewerkers: "Veel bedrijven hebben het sinds de crisis al moeilijk om hun hoofd boven water te houden. Medewerkers ontslaan is een logisch gevolg. Toch zou het mooi zijn als de mensen die noodgedwongen hun baan verliezen snel weer aan het werk kunnen." Diezelfde mensen zouden volgens Janssen een baan in een andere sector moeten overwegen, omdat het perspectief op een baan daarmee groter wordt: "Denk aan de zorg of het onderwijs, maar ook in de IT waar vandaag de dag 55.000 banen nog niet zijn ingevuld. Met het juiste omscholingstraject is het mogelijk om mensen snel een plek op de arbeidsmarkt te laten behouden. Een win-win situatie, omdat zo ook vacatures in die zorg, het onderwijs en de IT sneller gevuld kunnen worden. "
 
Belastingvrij inzetten
De transitievergoeding wordt volgens Janssen nu nog onvoldoende voor (om)scholing gebruikt. Dat maakt het volgens hem voor zowel bedrijven als ontslagen medewerkers een kostbare deal. "Waar bedrijven al veel BTW afdragen voor deze vergoeding, zien medewerkers minder dan de helft van het totale bedrag netto terug op hun rekening. Dit komt omdat het belastingtarief voor loon uit eerdere arbeid is verhoogd. Als ze de transitievergoeding voor omscholing gebruiken, dan kunnen ze het bedrag in zijn geheel benutten, want er hoeft dan geen BTW en loonbelasting te worden afgedragen."
Janssen stelt bovendien voor dat (een deel van) de transitievergoeding niet ná het ontslag, maar al ruim vóór het ontslag beschikbaar wordt gesteld: "Zo kunnen medewerkers al uit een bestaande positie aan hun eigen ontwikkeling en toekomst. Daarmee wordt voorkomen dat mensen onnodig lang in de WW of zelfs bijstand terecht komen. Zeker voor de mensen met een lange dienstverband en dus opzegtermijn is dat relevant. Vaak zijn dat ook de mensen die de meeste scholing nodig hebben."
Met het inzetten van de transitievergoeding ligt de verantwoordelijkheid om te investeren in omscholing wel volledig bij de medewerker. Volgens Janssen is dat niet terecht: "De overheid zou moeten overwegen bedrijven die medewerkers helpen zich om te laten om scholen, te belonen in de vorm van een subsidie of belastingontheffing. Dit zou zowel de werkgever kunnen zijn die afscheid neemt van een medewerker als een werkgever die er juist een verwelkomt. Zo maak u het voor een bedrijf dat afscheid van medewerkers wil nemen ook aantrekkelijker om hen te begeleiden naar een nieuwe baan. En voor bedrijven die mensen opnieuw in dienst willen nemen wordt het zo bovendien eenvoudiger om mensen met scholing klaar te stomen voor hun nieuwe rol."
 

Doorsturen  |  Reageer  |  Nieuwsbrief