Weblog
Van krijtjes naar digitale borden
Door: John Welzen,
19 maart 2013
-
Ik spring even in de onderwijs "time machine" om samen met u terug in de tijd te gaan. In de jaren zestig werd ik op de basisschool in een klas gedropt met 44 leerlingen. Krap maar het ging net. In de vijfde klas hadden we allemaal een nummer i.p.v. alleen een naam. En de meester was écht de baas. Ik weet nog dat mijn naam Welzen nr. 43 was en de laatste was mijn buurman nr. 44 Jan Zillen.
Vooral balen als je op nummer moest wachten vooreen bezoek aan de tandartsauto op de speelplaats ( de beul genaamd) en bijna de hele klas al was geweest. Andersom kwam je bij hoofdrekenen op nummer vaak als laatste aan de beurt. Elk nadeel heb z’n voordeel zei Cruijff ooit. In mijn tijd waren er zelfs nog paters met een bruine pij en strenge blik. Goedschiks of kwaadschiks werden de monologen op ons afgevuurd. Het onderwijs in die jaren werd gekenmerkt door rust en regelmaat en voor de notoire dwarsliggers een strenge straf. Boeken , schriften, inktpennen, een potje inkt en grote zwarte schoolborden waren de grootste wapens van de wijze mannen naar wie wij moeten luisteren. Met de armen netjes over elkaar.
Het zwarte bord
Duidelijk voor iedereen. Ik zie nog dat pikzwarte bord voor me waarop de meester met een lang geel krijtje ellenlange verhalen schreef. Het zwarte bord was de onderwijs "eyecatcher" uit die tijd. Soms braken die lange krijtjes af en gniffelden we met z’n allen. Hardop de leraar uitlachen kwam in die tijd niet in je op. Die lange meetlatten werden namelijk niet alleen voor de rekenles gebruikt. Nog erger waren de nagels van de leraar die soms piepend en krassend over het bord schuurden door die stomme krijtjes. Ik krijg weer kippenvel als ik aan dat geluid denk. Alles draaide om het zwarte bord en af toe een oude papieren landkaart voor de aardrijkskunde les. Deze hing aan het plafond en werd als een gordijn voor de klas getrokken. Onderwijs was destijds opletten en consumeren.
Van landkaart naar Google
Als ik dan weer een sprong maak in de tijd zijn er ineens groene borden en betere krijtjes die niet zo snel breken. Ik weet niet hoe lang, maar deze groene borden lijken het wel een eeuwigheid te hebben volgehouden. Logisch, want het onderwijs is nu eenmaal niet de "place to be" als het om innovaties gaat. De goed bedoelde early adopters daargelaten. Vandaar ook dat de digitale schoolborden na een lange en moeizame strijd de groene borden naar het walhalla hebben verwezen. Maar och, wat heeft dat veel moeite gekost om de krijt krassende meester of juffrouw voor het digitale schoolbord te winnen. Borden schoon vegen werd vervangen door één delete klik op het digitale bord (of interactive whiteboard). Oude landkaarten werden vervangen door Google earth en Mapsen de alsmaar pratende leraar of Juf kreeg ineens hulp van slimme leerrijke video filmpjes. Hé he, we zijn nu allemaal meegegaan in de tijd. Toch? Niet dus.
Te weinig ICT kennis
Uit een onderzoek van Eén Vandaag blijkt dat maar liefst 40 procent van de leerlingen vindt dat docenten té weinig ICT kennis hebben. Alleen de basisbeginselen van de computer voldoen wel, zeggen de leerlingen. Maar echt het digitale schoolbord gebruiken waarvoor het is bedoeld is nog voor veel docenten een ver van mijn bed show. Dat wordt zelfs door 58% van de leerlingen als ondermaats beschreven. Leuk he, leerlingen die onderwijzers beoordelen in plaats van andersom? Dat was in mijn tijd ondenkbaar. Van krijtjes naar digitale borden is me ook een stap zeg. Maar als je daar bijna 40 jaar over mag doen, dan verwacht je toch dat vooral leerkrachten voorop lopen in de fantastische mogelijkheden van deze digitale borden en hun eindeloze content. Tja, veranderen is nu eenmaal moeilijk.
Op de BETT beurs met Panasonic
Als 4Webcom zijn wij actief in een samenwerking met Panasonic. Zoals zo velen hebben ook zij een digitaal whiteboard (Panaboard) ontwikkeld voor het onderwijs. Tijdens onze gezamenlijke BETT onderwijsbeurs in London heb ik met onze live video conferences en live webinars via het Panasonic whiteboard onderwijzers laten zien wat er nog meer kan met een dergelijk digitaal bord whiteboard. Online leren op afstand sprak hun aan. Uit alle hoeken van de wereld heb ik onderwijzend personeel gesproken. Ze waren allemaal enthousiast en het leek alsof ze liever vandaag dan morgen aan vernieuwingen wilden werken. De folders van alle aanbieders op de beurs puilden uit de plastic tassen. Toch blijkt uit het genoemde onderzoek van één Vandaag dat de onderwijzers achterop geraken bij de immens snelle digitale ontwikkelingen van hun leerlingen. Pijnlijk dat studenten eigenlijk beter de weg naar de content weten te vinden dan de juf of meester. In mijn tijd keek je tegen die allesweter op. En nu? Terug naar de krijtjes gaat niet meer. Sterker nog, termen als flipped classroom, interactive live learning, online learning en elearning steken de kop op.
Leerlingen boeien
De oplossingen liggen naar mijn mening enerzijds op de scholen zelf en anderzijds op de opleidingen waar men de studenten klaar stoomt tot goede leerkrachten. De meester of juf moet aanzien hebben. Moet boven de stof staan en weten wat de content mogelijkheden van onderwijs zijn. En welke multi media je kunt inzetten. Daar komt meer bij kijken dan een paar knoppen bedienen op het digitale schoolbord. Je moet weten hoe dat bord werkt, welke content je kunt gebruiken, waar die content ligt en hoe je social media kunt gebruiken. Kortom, hoe je de leerlingen van vandaag kunt boeien en ook die van morgen. Daar gaat het om.
Papierloos werken
Verplichte opleidingen voor gebruik van nieuwe media, dat is stap één. Ook, verplicht gebruik maken van nieuwe content via het whiteboard en geleidelijk weg met die oude klappers en papier troep. Steeds meer bedrijven werken "paper less" en dat wordt de toekomstige wereld van de huidige leerlingen. Er is dus straks geen printer meer! Leef mee in de wereld waarin de kinderen leven, nu en straks. Geef innovatieve leerkrachten de gelegenheid en tijd om zijn/haar collega’s te helpen en stel kennis en kunde verplicht. Maak het een vast onderdeel van een beoordelingsgesprek tussen directeur en leerkracht. Alleen dan kun je als school de nieuwe mogelijkheden optimaal benutten. Alleen dan kun je leerlingen meenemen in leer content dat hun boeit en dat past bij de belevingswereld. Alleen dan stimuleer je zelfwerkzaamheid en kennis vergaren.
Stilstand is achteruitgang
Je bent er voor de leerlingen, dus maak het jezelf makkelijk door mee te gaan in de tijd waarin ze nu en straks vertoeven. Stilstand is heel zeker achteruitgang. Betrek leerlingen dus actief in je onderwijs en het gebruik van je digitale schoolbord en gebruik ook elearning kennis voor thuiswerkende studenten. Huiswerk wordt fun. De digitale wereld gaat nu eenmaal heel snel, die rem je niet af en de tijd van zwarte en groene borden is nu écht geschiedenis.. Zorg dat u bijblijft beste leerkrachten anders worden de rollen omgedraaid en staan de leerlingen straks voor de klasen voor het digitale bord om u les te geven in de mogelijkheden van het digitale whiteboard.