Weblog
Een duurzaam inzetbaar sociaal systeem
Door: Linde Gonggrijp,
26 augustus 2013
-
Anders dan bij een oude krant - wie heeft die eigenlijk nog? – een kapotte gloeilamp of je afgedankte desktopcomputer betekent duurzame inzetbaarheid van mensen dat je ze niet uit elkaar kunt halen en recyclen maar dat je permanent oog moet hebben voor de vitaliteit, energiebalans, kennis en kunde van de persoon. Nu klink ik als een HRM-manager, een beleidsmaker of misschien een politicus. Want wie heeft dit nog?
Hoe werken mensen ondernemend bij een bedrijfsverzamelgebouw en hoe regelen ze hun duurzame inzetbaarheid? En hoe kunnen wij dit met elkaar versterken? In ondernemerschap is duurzame inzetbaarheid een belangrijke factor. Het is slim om juist je topcompetenties en kennis te vermarkten in plaats van te blijven steken bij een organisatie die eigenlijk geen plek meer heeft voor jouw kwaliteiten. Door het ondernemerschap kun je opdrachten en opdrachtgevers combineren en zelf de stap naar een volgende uitdaging zetten nog voordat het tot een situatie komt waarin het allemaal niet meer zo lekker gaat. In ondernemerschap neem je de ruimte om binnen je eigen energiebalans te blijven en je vitaliteit te bewaken. Jouw inzetbaarheid is je eigen verantwoordelijkheid.
Dat wil niet zeggen dat een ondernemer nooit te maken heeft met problemen op dit gebied. Natuurlijk wel. Ook een ondernemer kan een been breken. Ondernemerschap vraagt vitaliteit. Wie niet in balans is, komt niet opeens wel in evenwicht door een bedrijf te starten. Gezond ondernemerschap betekent reflectie, jezelf kunnen sturen, zelf kritisch zijn. Tijd nemen – en middelen inzetten - om je vitaliteit, kennis en vaardigheden duurzaam te ontwikkelen en op peil te houden. Risico’s die je niet zelf in de hand hebt goed inschatten en waar nodig reserve en veerkracht opbouwen.
Op een ander niveau zorgen zelfstandig ondernemers voor vitaliteit in de economie. Dat doen zij voor eigen resultaat en risico. Het gaat niet alleen om positief resultaat – waar we als collectief belasting over kunnen heffen of een winstbeloning op kunnen zetten. Ze betalen ook de rekening: omzetten kunnen teruglopen, opdrachten wegvallen, tarieven komen onder druk doordat er veel concurrentie is. Druk op het resultaat is deze jaren zeer zichtbaar en voelbaar voor bijna alle ondernemers. Hun veerkracht staat daarmee ook onder druk.
Zelfstandig ondernemers vinden duurzame inzetbaarheid nauwelijks een issue. Met andere woorden: ze hebben geen behoefte aan goedbedoelde bemoeienis op dit punt. Eigenlijk is dat heel logisch, want je kunt duurzame inzetbaarheid en vitaliteit niet met regels vangen, er is geen one size fits all. Laten we het daarom eens hebben over de vitaliteit en duurzame inzetbaarheid van het sociale systeem. Dat één op de acht mensen dit systeem de rug toe keert en daarvoor ook nog eens op de koop toeneemt dat zij de flexibiliteit van de economie op hun rug nemen vind ik een zeer ernstig symptoom. Verder stel ik vast: een enorm gebrek aan lust bij beleid en politiek om te bouwen aan een duurzaam toekomstbestendig sociaal systeem, dat kan borgen dat alle mensen dit land ervaren als een fatsoenlijke een duurzame samenleving waar zij ook aan bij willen dragen.
Nu we hier toch bij elkaar zijn kunnen we proberen bottom-up op te bouwen wat er nou echt nodig is om sociale duurzaamheid en vitaal ondernemerschap met elkaar te verbinden. Laat ik een paar ideeën meegeven:
- Een duurzaam sociaal systeem is fatsoenlijk en rechtvaardig voor iedereen.
- Een duurzaam sociaal systeem versterkt het vermogen van mensen om hun duurzame inzetbaarheid te ontwikkelen en op peil te houden.
- Een flexibel en vitaal sociaal systeem volgt het individu, of zo je wilt, wijst het individu uitdagend de weg, en zit niet klem binnen onderhandelingen tussen sociale partners of specifieke regels over relaties met opdrachtgevers.
- Ondernemers zoeken nieuwe vormen van collectiviteit. Ze willen afspraken maken die flexibel zijn, vrijwillig en op maat en waar ze zeggenschap over hebben. Mogelijk geldt dit voor meer inwoners van ons land.
- Een vitaal sociaal systeem bevordert duurzame opdrachtgever-opdrachtnemer relaties. Eigenlijk weten we helemaal niet wat we ons daarbij voor moeten stellen. Dus laten we maar eens beginnen met een brainstorm over wat dat zouden kunnen zijn.
